رادیاتور (Radiator) یا شوفاژ نوعی مبدل حرارتی است که در گرمایش از آن استفاده می شود. استفاده از این سیستم امروزه کاربرد فراوانی در گرمایش داخلی دارد.عمل گرمایش در رادیاتور از طریق لوله های حاوی آب گرم دیگ است که درون آن گردش می کند و حرارت را توسط جابه جایی منتقل می کند. بخشی از انتقال حرارت رادیاتور هم بر اثر تابش از سطح پره ها اتفاق می افتد. معمولا به دلیل نفوذ هوا از طریق پنجره ها و درزهای آن و توزیع بهتر حرارت، رادیاتور را زیر پنجره نصب می کنند و تعداد پره ها بسته مساحت اتاق و اتلافات آن دارد.
تابش و همرفت در رادیاتور
ممکن است انتظار این رود که اصطلاح "رادیاتور" برای وسیله ای باشد که در درجه اول حرارت را با تابش منتقل کند در حالیکه اگر با همرفت این کار را انجام می داد به آن کنوکتور گفته می شد. در عمل ترم رادیاتور به هر وسیله ای اطلاق می شود که سیالی در لوله درون آن گردش کند. کنوکتور به رده دستگاه هایی گفته می شود که منبع حرارت، مستقیما در محل نباشد.
رادیاتورها اغلب در ساختمان ها برای گرمایش به کار می روند. در موتورخانه مرکزی آب در بویلر گرم شده و توسط پمپ به رادیاتورها فرستاده می شود. در کل دو نوع رادیاتور وجود دارد: رادیاتور یک لوله ای که با بخار کار می کند و رادیاتور دو لوله ای که با آب داغ یا بخار کار می کند.
رادیاتور فولادی
این رادیاتورها از ورق آهن به ضخامت 1.25 میلی متر و اندازه های مختلف و به صورت پره ی ساخته می شود. هر پره شامل دو صفحه پرس شده است که که توسط جوش مقاومتی به هم جوش شده اند. کارخانه ها تعداد پره های رادیاتورهای فولادی را بر حسب سفارش بازار تولید می کنند. منظور از رادیاتور (500*200*25) رادیاتور 25 پره با پره های به پهنای 200 میلی متر و ارتفاع محور تا محور لوله های رفت و برگشت 500 میلی متر می باشد.
+
رادیاتور آلومینیومی
امروزه بشتر از رادیاتورهای آلومینیومی استفاده می شود. رادیاتور آلومینیومی برای استفاده در سیستم های آبی با پمپ بسیار مناسب اند. دمای آب خروجی در آن ها ما بین 35 تا 45 می باشد. چند لایه بودن فین ها تبادل حرارتی بیشتری را بین رادیاتور و هوا فراهم می کند.
رادیاتورهای آلومینیومی از المنت های مدولار ساخته می شوند. پس از تحویل آلیاژ آلومینیوم از ریخته گری، این مواد به دقت مورد کنترل و بازرسی قرار می گیرند. آلیاژ پس از ریخته گری تحت یک سری فرایند های اتوماتیک قرار می گیرد. از جمله ساچمه زنی(سندبلاست) ، جوشکاری با آب، ایجاد رزوه توسط ماشین قلاویز و در نهایت اجزا رادیاتور پس از مراحل فوق به قسمت مونتاژ انتقال می یابند. مونتاژ پره ها به یکدیگر توسط ماشین صورت می گیرد. تمام رادیاتورها در فشار کاری 9 بار تست می شوند سپس مجموع رادیاتور به داخل وان آب صابون وارد می شود تا وجود منافذ رویت گردد. و سپس تحت عملیات مختلف با دو لایه پوشش نهایی رنگ قرار می گیرد. عمل رنگ آمیزی رادیاتور با استفاده از تجهیزات پاشش دستی در اتاقک های مربوطه انجام و پس از آن جهت تثبیت پوشش اعمال شده، پخت رنگ در کوره (تا دمای 140 درجه سانتی گراد) صورت می گیرد و نهایتاً محصولات به انبار منتقل می گردند.
شیر رادیاتور
برای قطع و وصل جریان و کنترل دبی آب در ورودی رادیاتور شیر مخصوصی به نام "شیر رادیاتور" نصب می گردد. این شیر ها دوبل رگلاژ است یعنی داخل شیر یک تنظیم کننده وجود دارد که با آن می توان مقطع عبور آب را تنظیم نمود. برای کنترل خودکار درجه حرارت محلی که رادیاتور در آن نصب شده می توان از شیر ترموستاتیکی رادیاتور استفاده کرد. این شیر دارای یک قطعه آکاردونی فلزی است که با گاز پر شده. در اثر بالا رفتن درجه حرارت این گاز منبسط شده و مجرای عبور آب را تنگ می کند در نتیجه دبی آب گرم ورودی به رادیاتور کم می شود.
شیر هواگیری
برای تخلیه هوای داخل شبکه لوله کشی در زمان راه اندازی در بالای رادیاتور یک شیر مخصوص هواگیری نصب می کنند. نوع دستی آن که با آچار باز می شود در زیر نشان داده شده است.
مزایای رادیاتور آلومینیومی
رادیاتور آلومینیومی استحکام، دوام زیاد و وزن و ابعاد کمی دارد.
آلومینیوم قدرت حرارتی بالا و خاصیت هدایتی بالایی دارد. یعنی سریع گرم می شود و گرما را در خود نگه می دارد.
با انتشار ترکیبی تشعشع و جا به جایی شرایط مطلوبی را برای محیط فراهم می آورد.
ترکیب جذاب و ظرافت پانل ها و تنوع در مدل این رادیاتورها زیاد است.
یکپارچه بودن رادیاتور نگه داری و تمیز کردن را به حداقل رسانیده.
به دلیل تشکیل اکسید سطحی مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد